miércoles, 3 de mayo de 2017

8.DONAZIOA ETA TRANSPLANTEAK

TRANSPLANTEAK

Def: tenkina mediko bat da, haren bidez, emaile baten zelula, organo edo ehun osasuntsuak jartzen dituzte gaixo daudenen ordez.

Transplante motak:

-Autotransplantea: emailea eta hartzailea pertsona bera direnean.

-Alotransplantea: emailea eta hartzailea pertsona desberdinak direnean.

-Xenotransplantea: emailea animalia denean.

Emaile izateko baldintzak:

-Adinduna izatea, ez kobratzea, osasuntsu egotea, buru ahalmenen jabe izatea, baimen bat sinatzea.

Transplanteetarako eman daitezke:

-Zelulak: gametoak (antzutasun arazoak), zelula-amak...

-Ehunak: odola (transfusioak), kornea, bihotzeko balbulak, zain eta arteria zatiak, hezur-muina (leuzemia)

-Organoak: bihotza, birikak, giltzurruna, pankrea, gibela. Garun heriotza dagoenean.
Bizirik daudela organoak ematea: giltzurruna

Transplanteetan sor daitezkeen arazoak:

-Errefusatzea: hartzailearen immunitate-sistemak, ez ditu onartzen emailearen zelulak, eta haiek suntsitzen saiatzen da.

-Gaixotasunak kutsatzea: transplantearen aurretik, emandako ehun eta organoak zorrozki aztertzen dituzte, gaixotasunik kutsa ez dezaten, hala nola hepatitisa.

Transplanteak bideoa






7.ISTRIPUAK ETA LEHEN LAGUNTZA

ISTRIPU-MOTA NAGUSIAK

-Zirkulazio-istripuak


-Erorikoak


-Erredurak




-Elektrokuzioa


-Eztarriko trabamendua



LEHEN LAGUNTZA

-Ebakia edo zauria


-Eztarriko trabamendua


-Erredurak


-Zorabioa


Lehen laguntza bideoa

6.GAIXOTASUN EZ-INFEKZIOSOEN PREBENTZIOA

Bi neurri mota har daitezke:

1.Arrisku-faktoreak sahiestea

-Dieta desorekatuak


-Inguruneko faktoreak


-Ohitura arriskutsuak



2.Bizi-ohitura osasungarriak hartzea

-Argi-iturri egokiak erabiltzea



-Begiak eta larruazala eguzki-erradiaziotik babestea



-Ariketa fisikoa egitea



-Behar bezainbeste atseden hartzea